maandag 25 mei 2009

De verkiezingen zijn gelukkig rustig verlopen

“Peaceful elections. Yes, we can!” is een sticker die je op veel auto’s ziet geplakt deze dagen. Gelukkig is deze oproep/wens in vervulling gegaan: de verkiezingen van vorige week zijn rustig verlopen.

Op de dinsdag de 19e zijn wij ‘s middags bij het dichtstbijzijnde stembureau langsgelopen om poolshoogte te nemen. Het zag er allemaal kalm en goed georganiseerd uit: mensen stonden rustig in de rij te wachten op hun beurt. Ik sprak kort een politieagente die mij wist te melden dat de opkomst hoger was dan de vorige keer in 2004. “Waarschijnlijk vanwege goede educatie van de kiezers”, voegde ze er ongevraagd aan toe, “mensen weten nu dat het belangrijk is om te stemmen”. En zo vroeg mij of ik misschien één van de “international observers” was. Ik heb maar eerlijk gezegd dat wij gewoon in de buurt wonen.

Nog even kort iets over “kiezerseducatie”: voorafgaand aan de verkiezingen zijn hier vele organisaties – waaronder de Church&Society afdeling van onze kerk – actief geweest om in de dorpen mensen uitleg te geven over de verkiezingen en over de stemprocedure (hoe werkt het stembiljet, wat moet je doen in het stembureau, etc). Daarnaast werden vrijwilligers opgeleid om op de dag van de verkiezingen de gang van zaken rondom het stemmen en het stemmentellen te observeren.

Ik begreep van gesprekken met mensen in Ekwendeni dat de vorige verkiezingen en op meerdere plek sprake geweest was van allerlei onregelmatigheden: campagne-autos die gewoon hun verkiezingsleuzen bleven laten rondschallen ook al moesten alle campagne-activiteiten 48 uur van te voren stoppen; partijleden die zich bij stembureaus posteerden om kiezers om te praten; en zelfs intimidaties van kiezers door medewerkers van de stembureaus. Van dat alles leek nu geen sprake.

De verkiezingen zijn dus goed verlopen. En de uitslag was ook gunstig voor het noorden van Malawi: de zittende president – Bingu wa Mutharika – heeft gewonnen. Met ruime meerderheid. Bovendien heeft zijn partij ook een ruime meerderheid in het parlement behaald. De oppositie is in feite min of meer weggevaagd. Ik begreep dat hij zo’n 114 van 193 zetels heeft weten te bemachtigen. De twee belangrijkste oppositiepartijen volgen op grote afstand: respectievelijk 25 en 17 zetels... En inmiddels zijn allerlei onafhankelijke kandidaten aan het overlopen naar de presidentspartij.

Ik ben benieuwd waar het heen zal gaan. Zonder oppositie regeren is meestal niet gezond. Hoe zal de president hiermee omgaan? De vorige president probeerde aan het einde van zijn tweede termijn een grondwetswijziging door het parlement te duwen om zichzelf een derde termijn te geven. Dat werd toen tegengehouden omdat er een gezonde oppositie was. Maar met de huidige samenstelling zou een dergelijk voorstel het heel goed wel kunnen halen.

Kortom, de komende jaren blijven onverwacht toch nog spannend. Weet de president zoveel macht te paren aan evenzoveel integriteit?

Geen opmerkingen: